มังงะกับการเจริญเติบโตของวัฒนธรรมอ่านในสังคมไทย

[Panitsupa]

ในช่วงหลายสิบปีให้หลัง วัฒนธรรมการอ่านของชาวไทยมีการเปลี่ยนไปอย่างมาก โดยเฉพาะในกรุ๊ปเยาวชนรวมทั้งวัยรุ่น ซึ่งหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ช่วยปลูกฝังนิสัยรักการอ่านให้กับคนกลุ่มนี้ก็คือ มังงะ หรือการ์ตูนประเทศญี่ปุ่น มังงะเปลี่ยนเป็นหนึ่งในตัวกลางที่เชื่อมโยงเด็กไทยไปสู่โลกของหนังสือ และก็ในขณะเดียวกันก็ช่วยเหลือให้มีการปรับปรุงทางด้านจินตนาการ ภาษา และก็การคิดเชิงวิพากษ์
 
 มังงะในประเทศไทยเริ่มเข้ามาอย่างเป็นจริงเป็นจังในช่วงสมัย 80 แล้วก็ 90 ผ่านวารสารการ์ตูนรายสัปดาห์รวมทั้งสำนักพิมพ์ที่ซื้อลิขสิทธิ์มาจากประเทศญี่ปุ่น มังงะเรื่องดังในสมัยนั้น อย่างเช่น ดราก้อนบอล เซเลอร์มูน หรือซามูไรร่อนเร่พเนจร ได้สร้างปรากฏการณ์ในตลาดหนังสือเด็กรวมทั้งเยาวชนไทยอย่างมากมาย จนถึงปัจจุบันนี้ หลายเรื่องยังคงมีฐานแฟนๆเหนียวแน่น รวมทั้งมีการนำกลับมาพิมพ์ใหม่ในแบบฉบับสะสมหรือฉบับดิจิทัล
 
 หนึ่งในเหตุผลที่มังงะสามารถแทรกซึมไปสู่สังคมไทยก้าวหน้าเป็น ความสามารถสำหรับในการเล่าเรื่องที่น่าติดตาม พร้อมกับภาพประกอบที่สวยสดงดงามแล้วก็สื่ออารมณ์ก้าวหน้า มังงะหลายเรื่องไม่ได้ย้ำแค่ความรื่นเริงใจแค่นั้น แม้กระนั้นยังซ่อนเร้นไปด้วยบทเรียนชีวิต ข้อคิดเตือนใจด้านสังคม แล้วก็มุมมองต่อโลกที่นานัปการ ยกตัวอย่างเช่น ความถูกต้อง ความกล้า มิตรภาพ ความรัก หรือแม้กระทั้งหลักสำคัญทางด้านจิตวิทยา
 
 ในทางของการพัฒนาความถนัด มังงะช่วยสนับสนุนความสามารถการอ่าน การเขียนจำ และก็การตีความหมายเนื้อหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยยิ่งไปกว่านั้นในกลุ่มเด็กที่อาจไม่ค่อยสนใจหนังสือเล่มหนาๆมังงะก็เลยเป็นตัวเลือกที่ช่วยกระตุ้นให้เด็กอยากเปิดอ่านหนังสือ รวมทั้งนำมาซึ่งการพัฒนาความถนัดการอ่านอย่างสม่ำเสมอ
 
 ยิ่งไปกว่านี้ มังงะยังช่วยเปิดโลกทัศน์ของนักอ่านให้กว้างขึ้น ผ่านการนำเสนอวัฒนธรรมประเทศญี่ปุ่นในด้านมุมต่างๆอีกทั้งเรื่องความเกี่ยวเนื่องในครอบครัว การเรียนรู้ การทำงาน หรือแม้กระทั้งพิธีบูชาและก็ขนบประเพณีต่างๆซึ่งแม้ว่าจะเป็นวัฒนธรรมฝรั่ง แต่ว่าก็มีหลายประเด็นที่สอดคล้องหรือละม้ายกับวัฒนธรรมไทย นักอ่านก็เลยสามารถศึกษารวมทั้งนำมาเปรียบเทียบได้อย่างเป็นธรรมชาติ
 
 เมื่อเข้าสู่ยุคดิจิทัล การเข้าถึงมังงะก็ยิ่งง่ายขึ้น จากเดิมที่จำเป็นต้องซื้อเป็นเล่มหรือเช่าจากร้านค้าการ์ตูน ปัจจุบันนี้มีเว็บและแอปพลิเคชันไม่น้อยเลยทีเดียวที่ให้บริการมังงะอีกทั้งแบบฟรีและแบบเสียเงินเสียทอง ทำให้คนอ่านสามารถติดตามเรื่องโปรดได้ทุกหนทุกแห่ง ความสบายนี้ยังทำให้ฐานนักอ่านมังงะในไทยขยายตัวมากขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มวัยรุ่นยุคใหม่ที่รู้จักดีกับการใช้เครื่องใช้ไม้สอยอิเล็กทรอนิกส์เป็นประจำ
 
 การเติบโตของวัฒนธรรมมังงะในไทยยังสะท้อนให้มองเห็นผ่านการจัดงานอีเวนต์ต่างๆเป็นต้นว่า งานการ์ตูน งานคอสเพลย์ หรือเทศกาลวัฒนธรรมประเทศญี่ปุ่น ซึ่งมีการจัดขึ้นโดยตลอดในหลายจังหวัดทั่วทั้งประเทศ กิจกรรมเหล่านี้ไม่เฉพาะแต่บ่งบอกถึงถึงความชื่นชอบของมังงะเพียงแค่นั้น แต่ยังเป็นพื้นที่ให้ผู้ที่ให้ความสนใจคล้ายคลึงกันได้มาพบปะเปลี่ยนความคิดเห็น สร้างเครือข่าย และส่งเสริมการผลิตสรรค์ผลงานของตนเอง
 
 ในด้านเศรษฐกิจ อุตสาหกรรมมังงะในไทยก็เติบโตขึ้นอย่างสม่ำเสมอ มีการจ้างงานด้านการแปล การพิมพ์ การขาย และกระทั่งการสร้างผลงานต้นฉบับโดยนักวาดไทยเองที่ได้รับอิทธิพลจากมังงะประเทศญี่ปุ่น ในปัจจุบันเริ่มมีนัปัดกวาดไทยคนไม่ใช่น้อยที่สามารถเผยแพร่ผลงานผ่านแพลตฟอร์มระดับโลก รวมทั้งได้รับการยินยอมรับจากนักอ่านทั่วโลก
 
 สิ่งจำเป็นที่จะทำให้วัฒนธรรมการอ่านมังงะในไทยเติบโตอย่างยั่งยืนคือ การผลักดันและส่งเสริมจากผู้อ่านในด้านลิขสิทธิ์ การเลือกอ่านจากแหล่งที่ถูก การสนับสนุนผลงานของนักเขียนแล้วก็นักวาดผ่านหนทางที่สมควร รวมถึงการผลักดันและสนับสนุนการเรียนรู้ผ่านมังงะในสถานศึกษา เพื่อเด็กแล้วก็เยาวชนได้รับคุณประโยชน์อย่างเต็มเปี่ยมจากสื่อชนิดนี้
 
 มังงะไม่ได้เป็นเพียงแต่การ์ตูนที่อ่านเพื่อความสนุกสนาน แม้กระนั้นเป็นเครื่องมือที่ทรงพลังในการพัฒนาความสามารถ ความคิดสร้างสรรค์ และก็ความเข้าใจในวัฒนธรรมโลก ถ้าสังคมไทยสามารถใช้มังงะให้เกิดคุณประโยชน์อย่างสร้างสรรค์ ก็จะสามารถปลูกฝังนิสัยรักการอ่านให้กับคนรุ่นหลัง รวมทั้งยกระดับวัฒนธรรมการอ่านในประเทศได้อย่างยั่งยืน